Intryguje mnie wyraz pomarańczowy. Pochodzi od pomarańczy? Jeśli tak, to dlaczego nie od czegoś bardziej rodzimego? Czy np. za Mieszka I pomarańcze były u nas już tak popularne, czy przeciwnie – ten kolor nie miał jeszcze nazwy?

Od długiego czasu nurtuje mnie używanie „na”, „w”, „we” w nazwach państw i miast. W większości używamy „w” lub „we” — w Polsce, w Holandii w Szwecji...., lub we Włoszech, we Francji (tu rozumiem, że początek nazwy ma 2 spółgłoski, z czego pierwsza jest „w” lub podobna w wymowie „f”).

Czasem słyszymy, i to chyba nie jest poprawne, na Chorwacji, ale już na Islandii chyba jest OK (no bo to wyspa), tak jak np. na Sycylii.

Jest też jedna anomalia językowa, odkąd pamiętam mówimy na Węgrzech i tu zupełnie nie wiem dlaczego. Czy mogłabym prosić o wyjaśnienie różnic.

Pozdrawiam

Dominika

Ostatnio przejeżdżałem przez powiat suski. Myślałem, że miastem powiatowym jest miasto Susz. Zdziwiłem się, że chodziło o Suchą Beskidzką. Zdaję sobie sprawę, że pewnie moja intuicja językowa mnie zawiodła, bo ktoś z językoznawców musiał pozytywnie zaopiniować taką nazwę powiatu. Moja pytania:
1. Czy nie lepiej brzmiałby np. powiat suchecki? Czy wersja taka mija się z zasadami odmiany nazw miast?
2. Jak brzmiałaby nazwa powiatu utworzona od miasta Susz?
Pozdrawiam serdecznie
T. Kowalik

Szanowni Państwo, mój niepokój wzbudzają słowa typu sześciopak. W języku potocznym funkcjonują one na pewno, ale co zrobić z takim słowem w tekście do druku, zostawić? I czy poprawny byłby też zapis z cyfrą na początku?
Agnieszka Kajak

Szanowni Państwo,
pracuję nad tłumaczeniem z języka norweskiego. Jakim polskim wyrażeniem oddać światopogląd (a raczej jego przedstawicieli), dominujący w norweskim społeczeństwie, wyrażający się – upraszczam – poszanowaniem wartości religijnych, ale bez wiary w Boga? Tłumacz proponuje określenia: laiccy chrześcijanie (co uważam za pojęcia wykluczające się) lub humanoetycy. Co Państwo sądzą o tych propozycjach? A może jest lepsze rozwiązanie? Z góry dziękuję za odpowiedź i pozdrawiam.
Anna

Mam pytanie o poprawną pisownię słów, które pochodzą od nazwisk kompozytorów muzycznych.
Przymiotniki – powinno się je pisać wielką czy małą literą? Np. mozartowskie symfonie, schubertowskie tria? W literaturze specjalistycznej spotykam pisownię wielką literą: utwory Beethovenowskie, opery Moniuszkowskie.
Rzeczowniki – brahmsista (od: Brahms), beethovenista (od: Beethoven), chopiniści (od: Chopin). Czy taka forma jest poprawna? Czy obowiązują określone reguły w konstruowaniu takich form?

Szanowni Państwo,
byłabym niezmiernie wdzięczna za wyjaśnienie, w jaki sposób można odróżnić alternację od zjawiska podwyższenia/obniżenia artykulacji. Na przykład zastanawiam się, czy w nazwisku Biniaszek i Gaworzewski (od imienia Bieniaszek, nazwy miejscowości Gowarzewo) doszło do wymiany e:o, a:o czy obniżenia artykulacji.

Z wyrazami szacunku,
Karolina

Szanowni Państwo, w poradzie ona czy Ona jest mowa o tym, żeby zapisywać wielką literą wyrazy nazywające rodziców adresata. A co, jeśli w jednym tekście mówimy nie tylko o rodzicach adresata, ale także np. o rodzeństwie, dziadkach, cioci? Wówczas użycie wielkiej litery tylko wobec rodziców wydaje mi się większym zgrzytem niż zapisanie wszystkich małą. Czy w takiej sytuacji lepiej wszystkich członków rodziny pisać od małej, czy wszystkich od wielkiej?

Szanowni Państwo, w poradzie ona czy Ona jest mowa o tym, żeby zapisywać wielką literą wyrazy nazywające rodziców adresata. A co, jeśli w jednym tekście mówimy nie tylko o rodzicach adresata, ale także np. o rodzeństwie, dziadkach, cioci? Wówczas użycie wielkiej litery tylko wobec rodziców wydaje mi się większym zgrzytem niż zapisanie wszystkich małą. Czy w takiej sytuacji lepiej wszystkich członków rodziny pisać od małej, czy wszystkich od wielkiej?

Szanowni Państwo,
jak to się stało, że pierwotne znaczenie czasownika chędożyć ewoluowało od staropolskiego ‘porządkować, czyścić, ozdabiać, czynić pięknym’ do wulgarnego określenia ‘odbywania stosunku płciowego’ – jedynego znaczenia, w jakim jest używany przez współczesnych użytkowników polszczyzny? 

Pozdrawiam

Stratos Vasdekis